Việt Nam và Trung Quốc có đường biên giới chung kéo dài qua 7 tỉnh nước ta trong đó có Lào Cai. Lào Cai là một tỉnh miền núi phía Bắc có nhiều tiềm năng phát triển kinh tế mạnh mẽ. Lào Cai có cửa khẩu quốc tế nối liền giữa hai tỉnh Vân Nam ( Trung Quốc) và Lào Cai ( Việt Nam). Đây là cửa khẩu quan trọng, là cầu nối quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại, dịch vụ, du lịch giữa hai tỉnh nói riêng và giữa Việt Nam và Trung Quốc nói chung.
Trong hai năm 2007 - 2008, ngành thương mại Lào Cai gặp rất nhiều khó khăn như: hệ thống giao thông xuống cấp, thiên tai, lũ lụt, thuế suất của nhiều mặt hàng giảm theo lộ trình cam kết của Việt Nam với Tổ chức Thương mại thế giới, phía Trung Quốc có nhiều thay đổi về cơ chế xuất nhập khẩu...nhưng được sự quan tâm chỉ đạo của các cấp lãnh đạo tỉnh và cùng với sự nỗ lực của các ngành, các doanh nghiệp, các thành phần kinh tế trên địa bàn tỉnh đã từng bước khắc phục khó khăn, duy trì hoạt động đạt được những kết quả khả quan..
Năm 2007, thương mại Lào Cai đã có bước tiến đáng kể. Về thương mại nội địa của tỉnh trong cả năm 2007 tổng mức lưu chuyển hàng hóa bán lẻ và dịch vụ xã hội trên địa bàn đạt 2.370 tỷ đồng, bằng 119,1 % kế hoạch và tăng 30,8 % so với năm trước. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp đã cung ứng đầy đủ, kịp thời các mặt hàng chính sách và hàng hóa thiết yếu phục vụ sản xuất và tiêu dùng của nhân dân các dân tộc tỉnh Lào Cai. Tại khu vực thành thị, phương thức kinh doanh thương mại hiện đại như siêu thị, cửa hàng tự chọn và cửa hàng tiện ích đang phát triển. Thị trường khu vực nông thôn, vùng cao với 62 chợ trên tổng số 71 chợ trên địa bàn tỉnh, 10 cửa hàng đại lý xăng dầu ở vùng xa, 158 cửa hàng thương nghiệp quốc doanh và hàng trăm điểm đại lý.
Kim ngạch xuất nhập khẩu qua các cửa khẩu Lào Cai năm 2007 đạt 954,8 triệu USD, bằng 203,1 % kế hoạch, tăng 100,2 % so với năm trước. Trong đó kim ngạch xuất nhập khẩu của tỉnh đạt 64 triệu USD, bằng 193,9% so với kế hoạch và bằng 93,2% so với năm trước. Trong năm này các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu qua các cửa khẩu của tỉnh là: quặng các loại, cao su, hạt điều sơ chế, tinh bột sắn, gạo, giầy dép các loại, các mặt hàng nhập khẩu chủ yếu là phôi và thép các loại, than, điện, hóa chất, hàng nông sản, phân bón. Công tác xúc tiến thương mại ngày càng được đẩy mạnh góp phần thúc đẩy hoạt động xuất nhập khẩu giữa Việt Nam - Trung Quốc qua các cửa khẩu Lào Cai.
Bước sang năm 2008, thương mại Lào Cai qua một năm vào WTO đã có những bước phát triển mới. Mặc dù chịu ảnh hưởng của lạm phát toàn cầu và trong nước, ảnh hưởng lớn từ thiên tai, đầu năm đợt rét đậm rét hại, tiếp đó là cơn bão số bốn đã gây nhiều thiệt hại nặng nề, bên cạnh đó hệ thống giao thông không đáp ứng được nhu cầu vận chuyển. Đặc biệt trong hai tháng 9, 10/2008 là giai đoạn kinh tế thế giới bị ảnh hưởng nặng nề từ “ cơn địa chấn tài chính” Mỹ. Việt Nam là nước ít chịu ảnh hưởng nhưng vẫn bị những tác động gián tiếp do đó nền kinh tế cũng gặp không ít khó khăn, như tình trạng lạm phát vẫn đang tác động không nhỏ, lãi xuất ngân hàng vẫn ở mức cao, các doanh nghiệp khó tiếp cận các nguồn vốn vay, giá cả một số mặt hàng xuất khẩu giảm mạnh, tình hình thị trường trong tỉnh có sự biến động nhưng với sự nỗ lực chung của toàn tỉnh nên tổng mức lưu chuyển bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ trên địa bàn tỉnh đến hết tháng 10/2008 ước đạt 2.665 tỷ đồng, bằng 106,6 % kế hoạch năm, tăng 38,57% so với cùng kỳ năm trước. Các doanh nghiệp đã có sự quan tâm chú trọng tới việc cung ứng các mặt hàng chính sách phục vụ nhu cầu tiêu dùng của nhân dân như : dầu hỏa, muối...và các mặt hàng thiết yếu khác kịp thời góp phần ổn định đời sống nhân dân.
Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu qua các cửa khẩu Lào Cai đến hết tháng 10/2008 ước thực hiện 520,8 triệu USD, bằng 84,28 % kế hoạch năm và giảm 7,75% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó xuất khẩu ước thực hiện 110.42 triệu USD, bằng 74,61% kế hoạch năm và giảm 1,15% so với cùng kỳ năm trước, nhập khẩu ước thực hiện được 410.45 triệu USD, bằng 87,33% kế hoạch năm và giảm 9,37% so với cùng kỳ năm trước. Riêng kim ngạch xuất nhập khẩu của tỉnh ước thực hiện được 65,84 triệu USD, bằng 85,51 % kế hoạch năm. Ngoài ra trong năm nay ta tăng cường xuất khẩu thêm các sản phẩm plastic, chè, thuỷ sản. Dự báo hai tháng cuối năm với đường giao thông được cải thiện, mức tiêu thụ hàng hoá trong nhân dân chuẩn bị cho tết Kỷ Sửu tăng và Hội chợ thương mại quốc tế Trung - Việt diễn ra vào cuối tháng 11, đồng thời các ngân hàng đã bắt đầu hạ lãi xuất tạo điều kiện cho các doanh nghiệp có cơ hội vay vốn mở rộng sản xuất, do đó kim ngạch xuất nhập khẩu có thể tăng nhanh và có khả năng vượt mức kế hoạch của tỉnh đề ra.
Thời gian Việt Nam gia nhập WTO chưa phải là dài song đã đưa nền kinh tế nước ta nói chung và nền kinh tế Lào Cai nói riêng có những bước tiến mới, vững chắc hơn. Trong những năm tới, thị trường còn có nhiều sự biến động và cạnh tranh gay gắt do đó đòi hỏi có sự cố gắng của các ngành, các doanh nghiệp và các thành phần kinh tế trong tỉnh trong việc nắm bắt thị trường, đáp ứng được nhu cầu thiết yếu của nhân dân đồng thời đẩy mạnh phát triển những mặt hàng thế mạnh. Đưa kinh tế Lào Cai ngày càng phát triển khẳng định được vai trò của mình trong nền kinh tế cả nước, từng bước vươn lên trở thành đô thị phát triển về mọi mặt
Thanh Hải