Nhìn lại chặng đường đã qua, với những sự kiện thăng trầm của lịch sử, tập thể cán bộ công nhân viên chức của Ngành Công nghiệp Lào Cai tự hào điểm lại những mốc son của mình:
Giai đoạn 1960 – 1990 đây là một chặng đường dài có nhiều dấu ấn lịch sử của tỉnh Lào Cai cũng như của Đất nước. Ngành Công nghiệp Lào Cai đã có bước phát triển vượt bậc, có những đóng góp to lớn cho sự nghiệp xây dựng, phát triển tỉnh nhà.
Công nghiệp địa phương được tỉnh quan tâm đầu tư xây dựng hàng loạt xí nghiệp với nhiều ngành nghề như: Mộc xẻ, gốm, Đường Rượu, Thuỷ điện, Cơ khí Dầu hương liệu,v.v...Hoàn thành và đi vào sản xuất. Giá trị tổng sản lượng công nghiệp trên địa bàn tỉnh Lào Cai tăng bình quân 15%/năm.
Về sản phẩm Công nghiệp năm 1960 chỉ có một vài sản phẩm đến năm 1965, ngành Công nghiệp Lào Cai đã sản xuất được 204 mặt hàng, trong đó có 26 mặt hàng có sản lượng lớn, tiêu biểu như điện, apatít, máy công cụ nhỏ, đường, rượu, bánh kẹo… - Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, ngành Công nghiệp Lào Cai gặp rất nhiều khó khăn thiếu nguyên, nhiên vật liệu cho sản xuất, do giặc Mỹ leo thang phá hoại cắt đứt giao thông.
Mặc dù trong điều kiện mà sản xuất kinh doanh vừa chi viện sức người, sức của cho Miền Nam ruột thịt, nhưng công nghiệp Lào Cai vẫn phát triển, giá trị tổng sản lượng tăng liên tục: năm 1969 mới đạt 6,5 triệu đồng; đến năm 1974 là 16,7 triệu đồng. Năm 1965 tỷ trọng công nghiệp địa phương mới chiếm 18,13%; đến năm 1974 chiếm 29,95%. Đội ngũ tăng nhanh cả về số lượng và chất lượng
Sau hợp nhất tỉnh Hoàng Liên Sơn ( 1976) đến khi chia tách tỉnh ( 1991) các cơ sở công nghiệp trên địa bàn Lào Cai vẫn phát huy được truyền thống và ngày càng có sự tăng trưởng cao. Góp phần phát triển kinh tế-xã hội, giữ vững an ninh biên giới, thực hiện sáng tạo đường lối đổi mới của Đảng trong những năm đầu đổi mới, tạo nên sự chuyển biến tích cực, làm thay đổi bộ mặt địa phương. Đó là những tiền đề quan trọng để Ngành Công nghiệp bước tiếp giai đoạn tái lập tỉnh Lào Cai sau này.
Giai đoạn 1991 đến nay. Cùng với sự thành lập tỉnh Lào Cai, tháng 10/1991 Sở Công nghiệp Lào Cai cũng được thành lập. Lịch sử Công nghiệp Lào Cai trong điều kiện hết sức khó khăn với nhiệm vụ hết sức nặng nề. Trước tình hình đó, lãnh đạo Ngành đã khảo sát, đánh giá chính xác khả năng tiềm lực phát triển công nghiệp cũng như những khó khăn, tồn tại để tham mưu cho Tỉnh uỷ, UBND tỉnh đề ra chủ trương, chính sách lãnh đạo phát triển công nghiệp phù hợp với từng thời kỳ.
Nhờ đó mà giá trị sản xuất công nghiệp trên địa bàn không ngừng tăng trưởng: Giá trị sản xuất công nghiệp năm 1991 chỉ đạt 17,4 tỷ ( tính theo giá cố định 1989) trong đó chủ yếu là công nghiệp Trung ương, Tỷ trọng Công nghiệp – xây dựng cơ bản trong GDP của tỉnh chiếm 12,1% đến nay giá trị sản xuất công nghiệp đạt trên 1000 tỷ. Trong đó công nghiệp địa phương chiếm 38,88 %. Tỷ trọng công nghiệp – xây dựng trong GDP của tỉnh chiếm 25,6%. Tốc độ tăng trưởng tỷ trọng công nghiệp bình quân đạt13,8%/ năm. 100% huyện, thành phố và 84,76 % xã phường được sử dụng điện lưới quốc gia
Nhiều dự án lớn được đầu tư xây dựng và đi vào hoạt động như: Tổ hợp đồng Sin Quyền, Liên doanh Khai thác chế biến sắt Quí Xa, mở rộng tuyển Apatít… và nhiều cơ sở sản xuất phân bón, thức ăn gia súc, chế biến lâm sản, hoá chất. Đặc biệt tiền năng thuỷ điện bắt đầu được khai thác. Đến nay đã có 38 nhà đầu tư với 62 công trình thuỷ điện được đăng ký đầu tư và đã có 23 công trình khởi công và 05 công trình đã hoàn thành phát điện với tổng công suất 21,6MW.
Ngành Công nghiệp Lào Cai đã trải qua 48 năm xây dựng và trưởng thành ( 1959 – 2007) đó là một trặng đường đầy khó khăn, gian khổ, thử thác, những cũng rất đáng trân trọng và tự hào bởi những thành tựu đạt được ở mỗi thời khỳ và ở cả chặng đường luôn gắn liền và có đóng góp đáng kể xứng đáng là Ngành kinh tế quan trọng mũi nhọn trong quá trình phát triển kinh tế – xã hội, an ninh – quốc phòng của tỉnh Lào Cai. Trong giai đoạn tiếp theo Ngnàh Công nghiệp sẽ xứng đáng là Ngành kinh tế mũi nhọn tạo ra sự đột phá trong phát triển kinh tế, góp phần thực hiện thành công Nghị quyết Đại hội tỉnh Đảng bộ lần thứ XIII.
Trần Xuân Cộng
Giám đốc Sở Công nghiệp Lào Cai